หน้าหนังสือทั้งหมด

การปฏิบัติตนในพระพุทธศาสนา
193
การปฏิบัติตนในพระพุทธศาสนา
6. เมื่อมีของประณีต ก็ให้ของเศร้าหมอง 7. ให้โดยไม่เคารพ ไม่ให้โดยความเคารพ 8. ไม่นั่งใกล้เพื่อฟังธรรม 9. เมื่อกล่าวธรรมอยู่เขาก็ไม่ยินดี แต่หากมีลักษณะตรงกันข้าม ก็ทรงแนะนำให้เข้าไป เมื่อเข้าไปแล้ว ยั
เนื้อหานี้นำเสนอแนวทางการปฏิบัติตนที่เหมาะสมในพระพุทธศาสนา เน้นการใช้กิริยาวาจาในการอยู่ร่วมกับผู้อื่นอย่างเคารพ และเคล็ดลับในการแสดงออกในสถานการณ์ต่างๆ เช่น การยืน การนั่ง การพูด รวมถึงข้อห้ามที่ควรห
การกระทำที่เหมาะสมและการนั่งตามหลักในพระพุทธศาสนา
194
การกระทำที่เหมาะสมและการนั่งตามหลักในพระพุทธศาสนา
3. “ทำ” ประการถัดมา พระองค์ตรัสว่า “พึงทำอย่างนี้” ซึ่งการกระทำนั้น จะขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ซึ่งอาจแตกต่างกันไป แต่ถึงอย่างไรการจะทำอะไรหรือไม่ทำอะไรก็เป็นสิ่งสำคัญดังตัวอย่างเรื่องของสามเณร นิโครธที่ท
ในพระพุทธศาสนา การกระทำที่เหมาะสมขึ้นอยู่กับสถานการณ์ ตัวอย่างจากสามเณรนิโครธที่ทำให้พระเจ้าอโศกเกิดความเลื่อมใส และเป็นผลให้พระพุทธศาสนาเจริญรุ่งเรือง สามเณรนิโครธมีอาการงดงาม จนทำให้พระราชานิมนต์มาใ
ที่มาของสามัญญผลสูตรและอนันตริยกรรม
31
ที่มาของสามัญญผลสูตรและอนันตริยกรรม
ไร้สติปัญญาถึงกับก่ออนันตริยกรรม ดังเช่นพระองค์อีก นอกจากนี้ยังทรงใคร่จะรู้อีกด้วยว่า นักบวชทั้งหลายออกบวชเพื่อประสงค์สิ่งใด และใช้ชีวิต นักบวช กันอย่างไร ดังนั้น พระองค์จึงทรงพยายามตระเวนไปหาความจริง
เนื้อหาเกี่ยวกับการศึกษาที่มาของสามัญญผลสูตร และความเข้าใจในอนันตริยกรรม ซึ่งคือกรรมหนักในศาสนาพุทธที่ห้ามทำ พระเจ้าอชาตศัตรูได้ตระเวนหาความจริงจนได้พบพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และทรงค้นพบคำตอบที่สมบูรณ์แบบ
สามัญญผลเบื้องต้น
59
สามัญญผลเบื้องต้น
บทที่ 5 สามัญญผลเบื้องต้น เมื่อพระเจ้าอชาตศัตรูได้กราบทูลเล่าคำตอบของครูทั้ง 6 ต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าแล้ว พระองค์ จึงกราบทูลถามปัญหาเรื่องสามัญญผลต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซ้ำอีกคำรบหนึ่ง 5.1 สามัญญผลประก
บทที่ 5 นี้เน้นที่สามัญญผลเบื้องต้นระหว่างพระเจ้าอชาตศัตรูกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยพระองค์ใช้วิธีถามกลับเพื่อทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูเข้าใจลักษณะของความเชื่อต่อบุญและวาสนา ในการตอบปัญหา พระองค์ใช้วิธีต่
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ
64
พระสัมมาสัมพุทธเจ้า: ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ
5.4.2 ทรงเป็นผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงพระนามว่า “สัมมาสัมพุทโธ” แปลตามศัพท์ว่า ตรัสรู้ด้วยพระองค์เอง โดยชอบ หรือโดยถูกต้อง เมื่อพิจารณาพระบาลีในธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ที่ว่า “จกข์ อุทปา
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงตรัสรู้ด้วยพระองค์เองโดยถูกต้องหรือ 'สัมมาสัมพุทโธ' โดยมีคุณวิเศษ 5 ประการ คือ จกฺขุ, ญาณ, ปญฺญา, วิชชา และ อาโลโก ซึ่งรวมความหมายว่า 'ทั้งรู้ทั้งเห็น' พระองค์พบเห็นความเป็นจริงโ
พระพุทธคุณและวิชชา 8 ประการ
65
พระพุทธคุณและวิชชา 8 ประการ
5.4.3 ทรงเป็นผู้ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ พระพุทธคุณข้อนี้ประกอบด้วยองค์ 2 คือ วิชชา และจรณะ วิชชา ในที่นี้หมายถึง “ความรู้ที่กำจัดความมืด” ความมืด หรืออวิชชา หมายถึงความมืดมนอยู่ ด้วยกิเลส สรรพสัตว์ที
พระพุทธคุณแบ่งออกเป็นองค์ 2 คือ วิชชา และจรณะ โดยวิชชาหมายถึงความรู้ที่กำจัดความมืดหรืออวิชชา ส่วนจรณะเป็นข้อปฏิบัติอันเป็นทางบรรลุวิชชา ซึ่งมีองค์รวม 15 อย่าง เช่น ศีลสังวร อินทรียสังวร เป็นต้น พระสั
แรงจูงใจในการบวชในพระพุทธศาสนา
80
แรงจูงใจในการบวชในพระพุทธศาสนา
จากพระธรรมเทศนาที่ยกมานี้ จะเห็นว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงมีพระประสงค์ที่จะแสดงให้พระ เจ้าอชาตศัตรูเข้าพระทัยว่า แรงจูงใจที่เป็นเหตุให้บุรุษเข้ามาบวชในพระพุทธศาสนานั้นมี 3 ประการ คือ 1. มีศรัทธาในพระธ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงถึงแรงจูงใจในการบวชในพระพุทธศาสนา ซึ่งมี 3 ประการคือ ศรัทธาในพระธรรม, ความเห็นโทษภัยในชีวิตฆราวาส และความเห็นคุณของชีวิตนักบวช การบวชมุ่งหมายเพื่อการละบาปและการประพฤติพรหมจรร
ปาฏิโมกขสังวรศีล
84
ปาฏิโมกขสังวรศีล
ดังนั้น “ปาฏิโมกขสังวรศีล” จึงหมายถึง “เจตนาในการสำรวมระวังตนให้ประพฤติดีงามทาง กายและวาจา เพื่อตนจะได้พ้นทุกข์” วิธีปฏิบัติ “ปาฏิโมกขสังวรศีล” นั้น อาจแยกอธิบายเพื่อให้เข้าใจง่ายเป็น 3 หัวข้อ ดังนี้
ปาฏิโมกขสังวรศีลหมายถึงการสำรวมระวังตนเพื่อการประพฤติดีงามโดยมีหัวข้อหลัก 3 ประการ ได้แก่ มรรยาทและโคจร, การเห็นภัยในโทษแม้เพียงเล็กน้อย, และการศึกษาในสิกขาบทต่างๆ อาจาระแบ่งเป็นอาจาระที่ดีและไม่ดี โด
แนวทางการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ
86
แนวทางการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ
สงบเสงี่ยม สายตาทอดต่ำลงไม่เหลียวซ้ายแลขวาดูหญิงดูชาย หรือสิ่งต่างๆ หรือแหงนดูเบื้องบน หรือ ก้มหน้าดูข้างล่าง จนปราศจากความสำรวม เหล่านี้คือโคจรที่ควรรักษาของพระภิกษุ (3) โคจรที่ควรใส่ใจ หมายถึง สติปั
บทความนี้กล่าวถึงแนวทางการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ โดยเน้นที่โคจรที่ควรปฏิบัติและอโคจรที่ควรหลีกเลี่ยง ซึ่งรวมถึงการตั้งสติในกาย เวทนา จิต และธรรม นอกจากนี้ยังพิจารณาโทษของการเข้าไปในอโคจร เช่น สถานที่บ
พฤติกรรมของพระภิกษุในเรื่องการขอรับลาภสักการะ
90
พฤติกรรมของพระภิกษุในเรื่องการขอรับลาภสักการะ
พระภิกษุบางรูปก็พยายามพูดเอาอกเอาใจยกยอคฤหบดีต่างๆ นานา ด้วยเกรงว่าคฤหบดีที่ น้อมนำลาภสักการะมาสู่ตนนั้นจะเหินห่างไปเสีย พระภิกษุบางรูปก็พยายามพูดเกี้ยวทานบดี ให้ถวายทาน ใหม่อีก โดยการพูดสรรเสริญการถว
บทความนี้สำรวจพฤติกรรมสัมพันธภาพของพระภิกษุที่ใช้วิธีการพูดเพื่อโน้มน้าวใจทายกให้ถวายทาน รวมถึงการพูดเอาอกเอาใจ พูดประชาสัมพันธ์ชื่อเสียงถึงการถวายทาน และแบ่งปันกลยุทธ์การพูดที่จะนำไปสู่การได้รับลาภสั
การบริโภคและการใช้เสนาสนะในพระพุทธศาสนา
93
การบริโภคและการใช้เสนาสนะในพระพุทธศาสนา
จะเห็นได้ว่า จุดมุ่งหมายที่แยบคายของ 2 แนวทางหลังนี้ ก็เพื่อป้องกันอาสวะอันจะบังเกิดขึ้น ในตนรวมทั้งผู้อื่นด้วย เมื่อตรัสสอนในเชิงให้ละและป้องกันกิเลสแล้ว พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังทรงสอนถึงวัตถุประสงค์ ท
เนื้อหาอธิบายถึงจุดมุ่งหมายในการบริโภคอาหารของพระภิกษุที่มุ่งหวังเพื่อยังชีวิตและการศึกษาไตรสิกขา รวมถึงการใช้เสนาสนะเพื่อบำบัดความร้อนหนาวและหลีกเลี่ยงอันตราย โดยไม่ควรใช้เสนาสนะอย่างฟุ้งเฟ้อเพื่อป้อ
การบริโภคคิลานเภสัชและศีลในพระภิกษุ
94
การบริโภคคิลานเภสัชและศีลในพระภิกษุ
อนึ่ง ในเรื่องของการบริโภคคิลานเภสัชนี้ มีสิ่งที่ต้องระมัดระวังอย่างยิ่ง โดยเฉพาะในสภาพ สังคมปัจจุบัน ซึ่งมีการใช้ยาที่เป็นโทษแก่ร่างกายกันอย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ยาประเภทที่เรียก กันว่า “ยาเ
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการบริโภคคิลานเภสัชในสังคมปัจจุบัน โดยเฉพาะในเรื่องของการเลือกยาที่เหมาะสมและผลกระทบของการใช้ยาเพิ่มพลังและยาอายุวัฒนะ ซึ่งอาจก่อให้เกิดทุกขเวทนา ในขณะเดียวกันยังมีการเน้น
ติรัจฉานวิชาและความสำคัญของศีลในพระพุทธศาสนา
99
ติรัจฉานวิชาและความสำคัญของศีลในพระพุทธศาสนา
ในที่นี้มีคำว่า ติรัจฉานวิชา คำว่า “ติรัจฉาน” แปลว่า “ไปขวาง” ดังนั้น “ติรัจฉานวิชา” จึงมี ความหมายว่า วิชาเหล่านี้ “ขวาง” หรือ “ไม่เข้ากับความเป็นสมณะ” มิได้หมายความว่าเป็นวิชาของ สัตว์ดิรัจฉาน” ดังน
บทความนี้อธิบายถึงความหมายของคำว่า "ติรัจฉานวิชา" ซึ่งหมายถึงวิชาที่ขัดกับการเป็นพระภิกษุ และความสำคัญของศีลที่ภิกษุต้องปฏิบัติตามเพื่อให้มีความสุขทั้งทางกายและใจ พระบรมศาสดาได้สอนถึงการรักษาศีลและการ
การเข้าใจวิญญาณและอินทรียสังวร
101
การเข้าใจวิญญาณและอินทรียสังวร
วิญญาณ” ดังนั้นเมื่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสว่า “เห็นรูปด้วยจักษุ” ย่อมหมายถึง “เห็นรูปด้วยจักษุวิญญาณ” ในทำนองเดียวกัน เมื่อพระองค์ตรัสว่า “ฟังเสียงด้วยโสต” ย่อมหมายถึง “ฟังเสียงด้วยโสต “ดมกลิ่นด้วยฆา
บทความนี้พูดถึงความหมายของการเห็นและฟังผ่านจักษุและโสตที่สัมพันธ์กับวิญญาณ รวมถึงการสำรวมจักษุนทรีย์ด้วยสติ เพื่อหลีกเลี่ยงการถือนิมิตและอนุพยัญชนะ ซึ่งอาจก่อให้เกิดกิเลส และอธิบายถึงอกุศลธรรมอันลามก
การบริหารสมณะแห่งความสันโดษ
109
การบริหารสมณะแห่งความสันโดษ
เมื่อญาติโยมถวายเสนาสนะให้ แม้ว่าเสนาสนะนั้นจะเป็นเพียงเครื่องปูลาดที่มีคุณภาพต่ำ มีราคาถูกก็ตาม ย่อมยินดีตามที่ได้นั้น 8) ยถาพลสันโดษในเสนาสนะ คือ ความยินดีตามกำลังในเสนาสนะ เช่น เมื่อภิกษุได้รับ เสน
บทความนี้เสนอการวิเคราะห์ของความยินดีตามสิ่งที่ได้รับในเสนาสนะและคิลานปัจจัยสำหรับพระภิกษุ โดยสอนให้รู้จักการพอใจในสิ่งที่มี แม้จะเป็นเพียงเครื่องมือที่มีคุณภาพต่ำก็ตาม รวมถึงความสำคัญของการมีบริขาร 8
ประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา
122
ประเภทของสมาธิในพระพุทธศาสนา
7.8 ประเภทของสมาธิ การบรรลุฌานทั้ง 4 ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระเจ้าอชาตศัตรูนั้น ล้วนเป็น สามัญญผลอันเกิดจากการเจริญสมาธิภาวนาของพระภิกษุเอง สมาธิในพระพุทธศาสนาอาจแบ่งออกได้เป็น 2 ระดับ คื
ในพระพุทธศาสนา สมาธิสามารถแบ่งออกเป็นสองระดับ คือ สมาธิเบื้องต่ำซึ่งหมายถึงการทำใจให้สงบและปราศจากอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับอายตนะ 6 และสมาธิเบื้องสูงซึ่งเป็นสภาวะที่เกิดจากการบรรลฌานทั้ง 4 ขั้นตอนในการปฏ
บทที่ 8: สามัญญผลเบื้องสูง
129
บทที่ 8: สามัญญผลเบื้องสูง
บทที่ 8 สามัญญผลเบื้องสูง พระธรรมเทศนาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทำให้พระเจ้าอชาตศัตรูทรงรู้สึกประทับใจ และศรัทธา ในพระธรรมวินัยเป็นอย่างยิ่ง ทรงเคารพเทิดทูนพระพุทธคุณไว้สูงสุด ทั้งประจักษ์แจ้งในพระอัจฉ
บทที่ 8 ของหนังสือเล่มนี้เน้นไปที่สามัญญผลเบื้องสูงซึ่งพระพุทธเจ้าทรงสอนได้ให้แก่พระเจ้าอชาตศัตรู พระองค์ได้สอนถึงการบรรลุมรรคผลนิพพานที่ต้องการสมาธิภายในลึกซึ้ง โดยการวางใจที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เพื
การปลูกฝังเยาวชนให้เป็นคนดี
162
การปลูกฝังเยาวชนให้เป็นคนดี
กันตั้งแต่เยาว์วัย ต้องใช้วิธีการต่างๆ ซึ่งมีความยุ่งยากสลับซับซ้อน และละเอียดอ่อนยิ่งกว่าการปลูก มะม่วงหลายเท่าทีเดียว แม้การปลูกฝังอบรมสั่งสอนเยาวชนให้เป็นคนดี จะเป็นเรื่องละเอียดอ่อน ยุ่งยาก ซับซ้อ
การปลูกฝังเยาวชนให้เป็นคนดีต้องอาศัยสองปัจจัยสำคัญคือ โยนิโสมนสิการ ซึ่งหมายถึงการคิดวิเคราะห์อย่างมีปัญญา และการมีกัลยาณมิตรที่ดี เช่น พ่อแม่ที่จะคอยสอนและเฝ้าดูแลพฤติกรรมของลูก ทั้งนี้เพื่อให้เด็กสา
พระเทวทัตและพระเจ้าอชาตศัตรู: บทเรียนแห่งโยนิโสมนสิการ
163
พระเทวทัตและพระเจ้าอชาตศัตรู: บทเรียนแห่งโยนิโสมนสิการ
จ้องจับผิด เพ่งโทษและอิจฉาริษยาผู้อื่นอยู่เสมอ แม้เมื่อออกบวชพร้อมกับราชกุมารแห่งศากยวงศ์ อีก 5 พระองค์ ซึ่งภายหลังต่อมา ราชกุมารเหล่านั้นได้บรรลุมรรคผลชั้นสูงกันถ้วนหน้า และได้บรรลุอรหัตตผล เข้านิพพา
บทความนี้สำรวจกรณีศึกษาของพระเทวทัตและพระเจ้าอชาตศัตรู โดยเน้นความสำคัญของโยนิโสมนสิการในกระบวนการพัฒนาจิตใจ พระเทวทัตเป็นตัวอย่างของผู้ที่ขาดการอบรมและถูกครอบงำด้วยมิจฉาทิฏฐิ ขณะที่พระเจ้าอชาตศัตรูแม
ผลกระทบของสื่อมวลชนต่อพฤติกรรมเยาวชน
38
ผลกระทบของสื่อมวลชนต่อพฤติกรรมเยาวชน
เหตุการณ์ปารองเท้าในประเทศอังกฤษและในอินเดียอาจจะไม่เกิดขึ้น หากไม่มีภาพข่าวการ ปารองเท้าเข้าใส่ประธานาธิบดี จอร์จ ดับเบิลยู บุช ในประเทศอิรัก เผยแพร่ไปทั่วโลก ด้วยเหตุนี้สื่อจึง มีผลต่อพฤติกรรมของคนเ
การแสดงออกของผู้คน เช่น เหตุการณ์การปารองเท้า เป็นผลกระทบจากสื่อที่แพร่หลาย โดยเฉพาะการสร้างแรงกระตุ้นในเยาวชน สื่อมวลชนควรเสนอข่าวดีและข่าวสร้างสรรค์ เพื่อกระตุ้นให้นำเสนอสิ่งที่ดีในสังคม ในขณะที่ผู้